Seven Hills - I

Isyeri binamizi alali daha bir ay olmasina ragmen, gece gunduz calisarak binanin ufak bir kismini acmayi basarabilmistik. Bir yandan binanin kalan kismini onariyor, bir yandanda acik olan kismi ile ufak tefek ticari ortama isiniyorduk.

Yeni olusumuz bircok kisinin dikkatini cekmisti. Yoldan gecenler, iceriye girip neler olup bittigini ogrenmeye calisiyorlardi. Ilk onceleri cevredeki insanlarin bu duyarliligi bizi sasirtmisti.. Zamanla Amerika’da ticaretin nasil isledigini ogrenmeye baslayinca bu ilginin sebebi yavas yavas ortaya cikmaya basladi.

Bizi ziyaret edenler kendilerini tanitiyor, bizim kim oldugumuzu, topluma neler vermeye calistigimizi anlamaya calisiyorlardi. Isyerini geziyor, burada oldugumuz icin tesekkur ediyorlardi. Yanimizda olduklarini ve bizim burada oldugumuzu etrafa duyurmaya calisacaklarini soyluyorlardi. Gelmiskende ufak tefek alis veris yapip, sembolik bir finansal yardimda bulunuyorlardi. En ilginc olanida “Sizin icin ne yapabiliriz?” diye sormalariydi… Sonralari bu cumleyi gercekten icten gelerek kullandiklarini yasayarak ogrendik.

Isyerini acar acmaz cevremizdeki insanlari tanimaya, hatiri sayilir bir cevre kazanmaya baslamistik. Ilerki asamalarda bize gercekten cok buyuk yardimlari dokunanlar icinde Sehir Merkezini Gelistirme Dernegi Baskani ve finans muduru bir avukati, yerel bir gazetenin muhabirini, bir derginin yorumcusunu, TV programcisini, cevredeki isyeri sahiplerini ve universitelerdeki birkac ogretim gorevlisini anmadan edemeyecegim.

Yukarida bahsettigim gazete ve dergi muhabirleri gelip, bizimle birer roportaj yaptilar. Ozel fotografcilar gonderip, isyerinin cok guzel resimlerini cektiler. TV programcisi, bolgenin ileri gelenlerini restoranta davet edip, guzel bir program yapti. Hatta programin tanitimi icin hazirlanan klibin bir kopyasini bize verdi. Belediyede calisan avukat, karsimiza cikan her turlu yasal sorunda bize hicbir ucret almadan yol gosterdi. Saglik mudurlugu, itfaiye, belediye ve polisle ilgili sorunlarda hem yol gosterdi, hemde o makamlardaki etkin kisilerle tanismamiza yardimci oldu. Isyeri sahipleri is yaptiklari arkadaslarini restorantimiza davet ettiler, isyerlerinde brosurlerimizi bulundurdular. Hatta guzel bir acilis organizasyonuna Belediye reisini ve tum sehrin ileri gelenlerini getirerek destek verdiler.

Acaba bu insanlar icin, bizim isyerimiz neden bu kadar onemliydi? Neden bizim ayakta kalmamiz gerekiyordu?

Dogrusu bu soruyu hem kendimiz cok dusunduk, hemde hic cekinmeden bu insanlara sorduk. Aldigimiz cevaplardan bazilari sunlardi;

* New Hampshire’ in tek Turk restorantisiniz ve Nashua sehrinin reklami icin bu cok onemli. Sizin isminiz ve sehre kazandiracaginiz reklam potansiyeli cok yuksek.

* Sehrin ortasinda bos ve cirkin duran bir binayi satin alip tertemiz gorunumlu, isleyen bir hale getirdiniz. Yasal problem yaratmayan bir aile ortami yarattiniz. Sehrin guvenli dokusuna yaptiginiz bu katkinin devam etmesini istiyoruz.

* Size gelen musteriler, sehrin diger esnafina ve sehre para kazandiracak; Otoparklara para birakacaklar, diger esnaftan alis-veris yapacaklar, yiyecek-icecek, vergisi odeyecekler.

* Siz firma olarak bina vergisi odeyeceksiniz, gelir vergisi odeyeceksiniz, issizlik sigortasina, sosyal guvenlik kurumuna odeme yapacaksiniz.

* Isyerinize eleman alacaksiniz, onlar vergi odeyecek, kazandiklarini gene bu sehirde yada bu eyalette harcayacak.

Bu cevaplardan, sosyal yasama katkisi olanlari desteklediklerini farketmistik. Bizde bu destegi karsiliksiz birakmamaya, hatta ayni destegi, bizden sonra acilan firmalara gostermeye basladik. Cok farkinda olmadan sistem bizi icine almayi basarmisti. Ve bundan oldukca memnunduk. Kisacasi toplumun icindeki kurumlar bizim firmamizin yapisinida sekillendiriyordu.

Tabiki dogup, buyudugumuz Turk, Islam ve Ortadogu kulturundende benzer etkilesimler oldu. Ama bu etkilesim ve yaklasim Amerikan kulturunden oldukca farkliydi…

Ümit Palabıyık
12 Aralik 2007
umit@palabiyik.info

Amerikan (Bati) Kulturunde yeni acilan bir isyerine bakis acisi