Black eye pea (Börülce)

Black eye pea (Börülce)

Yoğun bir tatil sezonunun, daha doğrusu bizim için çalışma sezonunun, en son günü olan Yeni yıl Brunch' ının (New Year Day Brunch) son hazırlıklarını tamamlamış, restorantın kapısını servise açmak üzereydik. Personelle şakalaşıyor, havadan sudan sohbet ediyorduk.  Birara gayri ihtiyarı "yemek nasıldı?" diye soruverdim. Arkadaslar her zamanki yeni yıl yemekleri diye saymaya başlayıp ve tabiki Börülce (Black eye pea) diye bitiriverdiler. Bu "tabiki" vurgusu ilgimi çekti. Birazcık konuyu irdeleyince çok hos bir Amerikan kütürü ile tanışmış oldum.

Şansın simgesi Börülce

Amerikan kültüründe, özellikle güneyde, 31 aralıkta yada 1 ocakta börülce yemek geleneğin bir parçasıymış. Sebebi ise börülcenin iyi talihi, yani şansı simgelemesi.

Börülcenin, guney mutfağının vazgeçilmez unsuru olan domuz eti ile birlikte pişirilmesi çok yaygın. Özellikle domuz paçası (ham hocks) yada jambon (ham) ile birlikte yapıyorlar. Ferahlığı simgeleyen yaban domuzunu ise, talihleri açılsın (good luck) diye börülceye ekliyorlarmış.
Talihi ve zenginliği simgeleyen bir sebze olan karalahana'da (Collard Greens) börülce ile yeniyor. Kara lahananin yeşil yapraklarının, kağıt parayı (Amerikan doları) dolayısıylede maddi ferahlığı ve zenginliği simgelediği söyleniyor. Börülceninde şekli itibari ile demir parayı, daha çok bir penny'i, temsil ettiğini söylüyorlar.

Bazı bölgelerde ise börülceye pirinci ekleyerek, hem yemeğin tadını, hemde talihlerini biraz daha zenginleştiriyorlar.
Börülce ile servisi yapılan mısır ekmeği ise altını temsil ediyor.

Şans dolu bir yıl geçirmek için, bir kişinin en az 365 tane börülce yemesi gerekiyor.

Börülce ile birlikte yenen pişmiş domatesde zenginliği ve sağlığı simgeliyor.

Bazı aileler, pişmekte olan börülce yemeğine parlak bir penny atıyorlarmış. Servis yapıldığında para kimin tabağında çıkarsa, o kişi için, yılın çok iyi geçeceği söyleniyor. Tabiki parayı farketmeyip yemeye çalışmak ise kötü talih olarak algılanıyor.

Hoppin' John

Güney mutfağında Börülce' den yapılan en popüler yemek ise pirinç, domuz eti ve baharatlarla yapılan "Hoppin' John". Gerçi bu yemek güney mutfağında çok seviliyor ve yıl boyu sık sık yapılıyor. 

Bu inaç nereden geliyor?

Börülce' nin şans getirdiğine dair inanışın firavunlar dönemine kadar gittiğine kadar inananlar olsada, aslında iç savaş yıllarına dayandığını söyleyenler çoğunlukta.

İç savaş yıllarında, Virginia eyaletinin Vickburg şehrinin, 40 gün kuşatma altında olduğu sırada şehre hiçbirşeyin girişi ve çıkışı mümkün olmuyor. Bu yüzden şehrin yemek stokları tükeniyor. Bu zor şartlarda halk börülce sayesinde yaşamını sürdürebiliyor. Hayatta kalmalarını şansa ve börülceye bağlayan güney eyaletlerinin federasyonu (Confederates), o tarihten sonra, şansa en çok ihtiyacı oldukları dönemlerde, özellikle yeni yıla ilk girişte börülce yapıyorlar.

Börülce'nin faydaları;

Amerikan tarım müdürlüğüne göre börülce harika bir besin kaynağı; az yağlı, kolestrol içermeyen, sodyum oranı az, potasyum, demir, ve fiber oranı yüksek.

Türk usulü Börülce

Börülcenin besin değerini ve bu hoş hikayeleri öğrendikten sonra bir börülce yemeği yapmanın şart olduğunu düşünen eşim Merve, küçük bir araştırmadan sonra birazda Türk usulu harika bir börülce yemeği yaptı.

Bakalım Merve' nin dana eti, biber ve Türk usulü baharatlarla  asimile ettiği "Hopping Can" in 2010' a etkisi ne olacak...